واریس یا وریدهای واریسی (Varicose Veins) شایع‌ترین و شناخته‌شده‌ترین بیماری عروقی در میان عموم مردم است. این بیماری، که اغلب به صورت برجسته شدن و پیچ‌خوردگی رگ‌های سطحی پا ظاهر می‌شود، نه‌تنها از نظر زیبایی بلکه از جنبه عملکردی نیز اهمیت دارد. دکتر «مقداد قاسمی گرجی» فوق تخصص جراحی عروق و آندووسکولار تاکید کرد که اگرچه واریس در نگاه اول یک بیماری خوش‌خیم تلقی می‌شود، اما در صورت عدم درمان، می‌تواند به نارسایی مزمن وریدی و عوارض قابل‌توجهی منجر شود.

به گزارش روابط عمومی دانشکده پزشکی، دکتر «مقداد قاسمی گرجی» معاون آموزش دستیاری تخصصی دانشکده پزشکی و فوق تخصص جراحی عروق و آندووسکولار افزود: مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می‌دهد که حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از زنان و ۱۵ تا ۲۰ درصد از مردان در طول عمر خود درجاتی از واریس را تجربه می‌کنند. شیوع آن با افزایش سن بیشتر می‌شود و در گروه سنی بالای ۵۰ سال به بیش از نیمی از جمعیت می‌رسد.

 او ادامه داد: این اختلال ارتباط نزدیکی با ناکارآمدی سیستم دریچه‌ای در وریدها دارد. در حالت طبیعی، بازگشت خون از اندام‌های تحتانی به سمت قلب توسط دریچه‌های یک‌طرفه و انقباض عضلات پا تسهیل می‌شود. هنگامی که این دریچه‌ها تخریب یا عملکردشان مختل می‌شود، جریان برگشتی خون افزایش یافته و فشار داخل عروق بالا می‌رود؛ در نتیجه دیواره رگ‌ها دچار گشادشدگی و پیچ‌خوردگی می‌شود.

دکتر قاسمی گرجی با اشاره به اینک عوامل متعددی در بروز واریس نقش دارند، افزود: ژنتیک یکی از مهم‌ترین فاکتورهاست؛ در خانواده‌هایی که یکی از والدین مبتلا به واریس هستند، خطر ابتلای فرزندان تا دو برابر افزایش می‌یابد. بارداری، چاقی، افزایش سن، ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت، کم‌تحرکی، مصرف داروهای هورمونی و سابقه ترومبوز ورید عمقی (DVT) نیز از دیگر عوامل مستعدکننده هستند. مشاغلی که نیاز به ایستادن طولانی دارند، بیشترین شیوع واریس را نشان می‌دهند. همچنین، سبک زندگی کم‌تحرک و نشستن طولانی‌مدت در ادارات امروزی به افزایش تدریجی بروز واریس منجر شده است.

فوق تخصص جراحی عروق و آندووسکولار در خصوص تظاهرات بالینی این بیماری عنوان کرد: بیماران معمولاً از احساس سنگینی، درد مبهم یا فشار در پاها، به‌ویژه پس از ایستادن طولانی‌مدت، شکایت دارند. علائم در پایان روز یا در هوای گرم تشدید می‌شود و بالا بردن پاها معمولاً باعث تسکین می‌شود. برخی بیماران خارش، سوزش، ورم مچ پا و گرفتگی عضلات در شب نیز گزارش می‌دهند. در مراحل پیشرفته، تغییر رنگ پوست، سفتی بافت زیرجلدی و زخم‌های وریدی در ناحیه داخلی مچ پا ظاهر می‌شود. یکی از عوارض شایع، التهاب و لخته در وریدهای سطحی است که با قرمزی، درد و تورم موضعی مشخص می‌شود.

دکتر قاسمی گرجی با اشاره به اینکه واریس علاوه بر جنبه جسمانی، اثرات روانی و اجتماعی قابل‌توجهی دارد تا جایی که بسیاری از بیماران از ظاهر ناخوشایند پاهای خود رنج می‌برند و از پوشیدن لباس‌های کوتاه یا حضور در اماکن عمومی اجتناب می‌کنند، افزود: با پیشرفت تکنولوژی، روش‌های درمانی متنوعی مانند لیزر و رادیوفرکانسی، اسکلروتراپی و فلبکتومی برای واریس توسعه یافته‌اند که نسبت به جراحی‌های باز کلاسیک، تهاجم کمتر و دوره نقاهت کوتاه‌تری دارند.

او با بیان اینکه پیشگیری از واریس و کاهش احتمال عود شامل اقدامات ساده اما مؤثر است خاطر نشان کرد: فعالیت فیزیکی منظم، خصوصاً پیاده‌روی و شنا، بالا نگه داشتن پاها هنگام استراحت، پرهیز از ایستادن یا نشستن طولانی، حفظ وزن مناسب، استفاده از جوراب‌های فشاری در دوران بارداری یا پس از درمان، پیگیری دوره‌ای با سونوگرافی برای ارزیابی موفقیت درمان  و رعایت سبک زندگی سالم، به‌ویژه در بیماران با سابقه خانوادگی واریس، در کاهش بروز مجدد بیماری نقش کلیدی دارد.

دکتر قاسمی گرجی در پایان تاکید کرد: تشخیص دقیق و انتخاب درمان مناسب بر اساس شدت و ویژگی‌های بیمار از ارکان اساسی مدیریت موفق این بیماری است و پیشگیری، پیگیری مداوم و اصلاح سبک زندگی همچنان کلید پایداری نتایج درمان این بیماری به شمار می‌آید.

پایان خبر